‘Zelluf doen’…
Binnen ons gezin werd er snel geleerd op eigen benen te staan. ‘Zelluf doen’ werd een begrip: als koppige peuter wil (of kun?) je geen hulp van je ouders accepteren. De drang naar autonomie was (al) op tweejarige leeftijd sterk. Het gezin is de eerste structuur waarmee mensen in aanraking komen. Psychoanalytici en systeemtherapeuten leggen hierom graag verbanden tussen huidige gevoels- en gedragspatronen en de vroegere plaats in het gezin (met de codes en cultuur die daar heersten). Onze opvoeding vormt ons, het is de basis. We dragen allemaal (al dan niet bewust en/of deels) onze geschiedenis mee naar het heden. Mijn, en ons, westers heden waarin individualisering en mondialisering hoogtij lijkt te vieren. Angst voor het onbekende of onbekendén. Het lijkt soms of we in dit heden vergeten zijn wat diversiteit ons gebracht heeft. Extreme welvaart, veiligheid en een brede blik. Nederland wordt, volgens Herman Pleij, gekenmerkt door sterke groepsvorming op basis van praktische doelen en ideologie. We hebben als Nederlanders weinig (met) hiërarchie, des te meer met diversiteit, autonomie, zelfbestuur en overleg. Hierdoor hebben we volgens Sloterdijk een vruchtbare voedingsbodem voor beloftevolle ontmoetingen. Er leven allerlei zingevingsvraagstukken en er is een enorm verlangen naar moreel leiderschap. Kijk alleen maar eens naar de enorme voedingsbodem voor Bregman zijn nieuwste boek ‘Morele ambitie’.
Vanuit de data, alsook vanuit persoonlijke ervaringen (zo ben ik zes jaar woonachtig geweest in het Caribisch gebied) kunnen we gerust stellen dat er weinig landen zo veilig en gestructureerd zijn als ons koude kikkerlandje. Het is hier geen zootje, we zijn (eerder over-) gereguleerd. Ondanks onze mopperroutine, het ongenoegen richting de overheid, zijn we een fatsoenlijk land. Een heterogeen en tolerant land. We weten uit onderzoek dat (deze) heterogeniteit leidt tot verdraagzaamheid, dat ‘onbekend onbemind maakt’, maar het tegengestelde ook waar is! Vanuit (onder andere) deze sociaal democratische waarden ben ik in 2010 lid geworden van de Partij van de Arbeid.
Al bijna twintig jaar ben ik werkzaam in het onderwijs om me hiervoor in te zetten: het waarderen van verschillen, het zoeken naar en focus op nuance, begrip. Geen polariserende standpunten, maar inlevingsvermogen in de ‘grijze werkelijkheid’. Als moeder van drie jonge kinderen heb ik, ook in onzekere tijden, hoop: mensen zijn sociale wezens, groepsdieren en de kracht van de groep kan je dragen en zorgen voor macht en tegenmacht. Alhoewel de mainstreammedia ons soms anders doen geloven omdat hier de snellere simpele (soms deels) onware antwoorden meer tijd en aandacht krijgen, dan de (complexe) waarheid, is het de groots(t)e genuanceerde bescheiden grijze middengroep die de waarde van binding, relatie en contact (her)kent. Ik zie en voel dit elke dag in onze ‘mienskip’. Maar ook landelijk zijn er mooie cijfers: er zijn in Nederland 40% vrijwilligers en dagelijks bijna 6 miljoen mensen bezig met mantelzorg. Het zou prachtig zijn wanneer we hiervoor samen meer een podium kunnen creëren van ‘het kleine goede’.Onder het mom van ‘if you can’t do great things, do small things in a great way’. De behoefte is een natuurlijk verlangen naar hoop en perspectief. Zo ook vandaag de dag: zinvolle betekenis ontstaat tussen mensen. Samen kunnen we werken aan een invoelend beschavingsoffensief, structuur en (bege-)leiding. Deze saamhorigheid vinden we (juist) niet alleen in onze bubbel, maar tussen en over onze bubbels heen. Naast regionale kracht, kan ook Europa hier een nieuwe verbindende factor (b)lijken. Europa is immers meer dan alleen economische samenwerking. Europa kan staan en gaan voor solidariteit, gerechtigheid, mensenrechten, democratische waarden en (helaas erg actueel) vrede en veiligheid Deze oriëntaties op grotere verbanden ontstaan niet vanzelf, hier moeten we elkaar toe (blijven) uitnodigen. Graag doe ik dit onder andere vanuit mijn nieuwe rol in het bestuur van de PvdA, alsook vanuit mijn (onderwijs-) bestuurlijke rollen. Tegearre omsjen en útsjen nei elkoar. Juist ook wanneer het even minder gaat of moeilijk is. Mensen zijn immers als spiegels: wat je geeft, krijg je terug. We moeten dus zélf de constructieve verandering zijn die we wensen te zien: zelf initiatief en verantwoordelijkheid nemen. Verbinden met de mienskip, onze idealen en mensen (vanuit nieuwe vormen van verbinding). Hoopvolle ontmoeting en betekenisvol verschil kunnen maken start dus door ‘zelluf doén’!
Ee welgemeend ‘oant sjen’,
Gerlotte Majoor