Uit het overschot kan gemakkelijk de stelselwijziging worden betaald!
Het is nooit te laat om tot beter inzicht te komen. Het kabinet moet het oneerlijke systeem van het eigen risico in de zorg aanpakken. Het verplicht eigen risico heeft de politieke gemoederen de laatste tijd flink beziggehouden. Ondanks de politieke beloftes bij de landelijke verkiezingen in maart, blijft het eigen risico staan op 385 euro en zal de zorgpremie flink stijgen in 2018.
Ongeveer tien jaar geleden werd de no-claimteruggaaf vervangen door een verplicht eigen risico en moesten verzekerden de eerste 150 euro van de zorg zelf gaan betalen. Dat ‘eigen risico’ werd ingevoerd om het ziekenhuisbezoek en het medicijngebruik te ontmoedigen. Inmiddels is het eigen risico 385 euro en is het voor veel mensen veel te hoog geworden.
Het is bekend dat mensen zorg mijden. Vooral chronisch zieken, ouderen en mensen met een beperking zijn door de hoge zorgkosten daar vooral de dupe van, maar ook bijvoorbeeld studenten. Een student die onlangs voor een consult van tien minuten bij een specialist in het ziekenhuis was, werd op basis van de zogeheten DBC-code (diagnose-behandelcombinatie) ‘verrast’ met een rekening van maar liefst 267 euro. De prijs van een DBC is een weergave van de gemiddelde kosten van een zorgtraject dat patiënten met dezelfde diagnose en behandeling ondergaan. Het kan dus voorkomen dat je betaalt voor behandelingen en onderzoeken die niet zijn gedaan, maar die wel vallen binnen het behandeltraject, zoals dat vastgelegd is in de DBC. Hierdoor kan een rekening onverwacht hoog uitvallen. Zo ook bij deze student, die mij vervolgens voorrekende dat hij daarvoor bij de supermarkt (bij een netto uurloon van 5 euro) meer dan 50 uren moest werken. Ziet u Mark Rutte meer dan 50 uren werken om zijn eigen risico te kunnen betalen? Nee dus.
Bijna vier jaar geleden gaf de Algemene Rekenkamer al aan zich grote zorgen te maken over de ingewikkelde financiering van en het gebrek aan transparantie over kosten in de zorg. Begin september is aan de Tweede Kamer een rapport aangeboden door de Commissie Transparantie en Tijdigheid. Deze commissie adviseert onder andere een eenvoudig systeem in te voeren voor het verrekenen van het eigen risico voor de specialistische zorg. Koppel het eigen risico los van de DBC-systematiek en breng het in rekening voor handelingen die voor de patiënt herkenbaar zijn, zo is het advies. Breng bijvoorbeeld een vaste eigen bijdrage per soort gebruik van zorg in rekening, bij voorkeur op het moment van gebruik.
In deze gedachte van een stelselwijziging waarbij sprake is van een eigen risico dat bestaat uit ‘kleine brokjes’ kan ik me heel goed vinden. Een bijdrage per handeling van 25 euro met een maximum van 200 euro zou mijn inziens een hele verbetering zijn. Dat sluit ook aan bij het onderzoek van TNS NIPO van vorig jaar, waaruit blijkt dat mensen een bedrag van rond de 210 euro acceptabel vinden. Bovendien weten patiënten precies waar ze aan toe zijn en wat het kost. Transparantie voorop!
En dan de kosten van de verlaging van de eigen bijdrage van 385 euro naar 200 euro. Ik hoor ze in Den Haag al zeggen: ,,Voor zo’n stelselwijziging hebben we onvoldoende geld.” Lariekoek natuurlijk. Als we het hele eigen risico afschaffen zal dat de staat 4 miljard euro kosten. Bij een halvering van het eigen risico naar 200 euro zullen de kosten zo ongeveer 2 miljard zijn.
Op Prinsjesdag is de Miljoenennota gepresenteerd. Door het gevoerde kabinetsbeleid en de huidige economische groei ontstaat voor 2018 een overschot van bijna 8 miljard euro op de rijksbegroting. Als we nu constateren dat uit het overschot van 8 miljard euro gemakkelijk een dergelijke stelselwijziging betaald kan worden, dan ligt er voor dit kabinet een kans voor open doel.
Iedereen verdient goede zorg en niemand moet zorg mijden vanwege de kosten. Het is tijd om te veranderen en het huidige oneerlijke systeem vaarwel te zeggen. Kom op Den Haag!
Johan Feenstra, fractievoorzitter van de PvdA Súdwest-Fryslân.
