Algemene beschouwingen PvdA Johan Feenstra bij Begroting 2017
Voorzitter: Het kan verkeren of anders gezegd zaken kunnen veranderen.
Dat zien we in internationaal door de keuze van Trump als president van Amerika zal de toekomst anders worden. Dat zien we misschien straks ook bij de landelijke verkiezingen in maart,
En dan iets dichter bij huis: de financiële positie van onze gemeente, die kan ook veranderen.
In juli hebben we in de gemeenteraad de perspectiefnota behandeld. We konden toen richtinggevende uitspraken doen om veranderingen in de begroting voor 2017 aan te brengen . Nu een paar maanden later constateren wij dat het college naar volle tevredenheid invulling heeft gegeven aan de wensen van de PvdA.
Wij hebben in juli gezegd, dat de PvdA bezuinigingsmoe is en dat wij met nieuwe bezuinigingen klaar zijn. Wat wil je ook sinds herindeling in 2011, is in onze gemeente op allerlei beleidsterreinen vele miljoenen bezuinigd. We hebben een overzicht ontvangen van maatregelen en dat telde op tot een bezuinigingsbedrag van 40 miljoen euro. In de perspectiefnota stond, dat er in 2017 een nieuwe een bezuinigingsronde zou komen. Het zou dan gaan om een bedrag van € 1,2 miljoen euro structureel. Die nieuwe bezuinigingsronde is gelukkig van de baan; daar is een streep doorheen gehaald en daar zijn wij als PvdA blij mee.
Waar we als PvdA ook blij van worden is, dat het college ook invulling heeft geven aan andere wensen. Ten opzichte van de perspectiefnota:
- komt er geen extra OZB verhoging van 2,5%. Dat spaart onze burgers en bedrijven 400.000 euro uit.
- Is de extra bezuiniging op cultuur is geschrapt van 200.000 euro
- Komt er extra geld voor onderhoud en onkruidbestrijding van 600.000 euro
- En…wordt er nu definitief een beleidswijziging doorgevoerd. De kwaliteit van de zorg, is in het vervolg leidend en niet het budget niet het geld, maar de mens centraal!
Verder is er nog steeds geld voor nieuw beleid beschikbaar om onze ambities als ontwikkelgemeente waar te maken. Tot aan 2020 komt daar 11,5 miljoen euro aan investeringsruimte voor beschikbaar. Over de invulling daarvan gaat het college nog verder met de gemeenteraad in gesprek, maar om daar alvast op vooruit te lopen, voor de PvdA is een heel belangrijk punt, de realisatie van de rondweg om Warns.
Al met al sluit onze begroting en zit er opgaande trend in de meerjarenraming. Er is een gezonde financiële situatie en dat is wel eens anders geweest!
Tot zover enkele financiële bespiegelingen. Nu een 3 tal beleidsinhoudelijke.
Voorzitter, voor de woningmarkt in het Atrium, een paar weken geleden, was de belangstelling overweldigend. Er is veel interesse voor koopwoningen in bijvoorbeeld Harinxmaland en Houkepoort.
Dat is na jaren van stagnatie mooi nieuws.
Maar voorzitter, voor veel mensen is het kopen van een woning niet weggelegd. Steeds meer mensen zijn aangewezen op een sociale huurwoning zoals: * toegelaten vluchtelingen, * ouderen die langer thuis wonen *en mensen die voorheen in een instelling of beschermde woonvorm zaten. Nu we als gemeente voldoende bouwkavels in aanbieding hebben moet de prioriteit verlegd gaan worden naar het bijbouwen van betaalbare huur, Daar help je mensen op de wachtlijsten mee. Samen met de woningbouwcoöperaties, ligt er naar de mening van de PvdA een belangrijke taak van de gemeente om handen en voeten te geven aan het bijbouwen van betaalbare huur. In het aanstaande voorjaar zal de woonvisie in de gemeenteraad worden behandeld. Sociale woningbouw moet daar volgens de PvdA een belangrijk onderdeel in zijn.
Voorzitter, van de PvdA bent u gewend, dat wij zo nu en dan een vergelijk maken met 3 andere gemeenten te weten: Leeuwarden, Smallingerland en Heerenveen. Zo hebben we vorig jaar de woonlasten vergeleken. Bij de behandeling van de perspectiefnota in juli namen wij de ramingen van de opleidingskosten onder de loep.
En nu hebben we gekozen voor de kosten van externe inhuur. Dat zijn dan de kosten van uitzendkrachten en ZZP’ers. Als je die kosten van de 3 gemeenten vergelijkt met die van onze gemeente, dan geeft dat een verassend beeld.
De kosten van de inhuur worden uitgedrukt in procenten van de totale loonsom van de begroting en dan blijkt dat:
- Smallingerland de laagste inhuur heeft, met 2,9% van de loonsom;
- Leeuwarden 5,6% op de voet gevolgd door Heerenveen met 6,4%.
Onze gemeente steekt daar schril bij af met een percentage van 10,7%.
En wat betekent dat nu concreet? Welnu: bij een de totale gemeentelijke loonsom van € 46 miljoen euro, betaalt de gemeente bijna € 5 miljoen euro aan externe inhuur. Of als je de 10,7% afzet tegen de totale formatie van 720 plaatsen, dan worden er continue meer dan 70 mensen extern ingehuurd.
Voorzitter, wij vergelijken dit natuurlijk niet voor niets. Vorig jaar heeft de PvdA schriftelijke vragen gesteld over payrollconstructies binnen onze gemeente. Werkzekerheid is voor de PvdA een belangrijk thema. Het college heeft toen geantwoord, dat alleen in bijzondere situaties mensen op tijdelijke basis in onze gemeente werkzaam zijn. Maar als je dit vergelijkt met ander gemeenten in onze omgeving, dan is 70 formatieplaatsen door inhuur van uitzendkrachten en ZZP’ers wel erg veel.
Voorzitter…vorig jaar heeft het college in de begroting aangekondigd, dat zij de gemeenteraad in 2016 zal informeren over de uitkomsten van een onderzoek naar personeelslasten en de formatie. De uitkomsten van het onderzoek zullen nog dit jaar met ons worden gedeeld. Wij verwachten van het college, dat in dat onderzoek nader wordt ingegaan op dit relatief hoge percentage van externe inhuur.
Veiligheid en verkeersveiligheid vind de PvdA erg belangrijk. Verkeersveiligheid bij scholen, verkeersveiligheid in woonwijken maar ook verkeersveiligheid op fietspaden. De komst van de elektrische fiets is voor veel mensen een uitkomst, maar heeft ook een schaduwkant
Door het snelheidsverschil tussen de gewone en de elektrische fiets, komt de verkeersveiligheid op fietspaden in het geding. De snelheidsverschillen leiden vaker tot ongevallen, ook omdat onze fietspaden er niet op zijn ingericht. Ze zijn vaak aan de smalle kant. Misschien kan het anders inrichten, van toekomstige fietspaden of het treffen van andere maatregelen, een oplossing bieden. Wij vragen het college of men voor de vakantie de gemeenteraad een notitie kan verstrekken hoe onze gemeente hiermee omgaat.
Maar voorzitter over verkeersveiligheid gesproken. De afgelopen weken zijn we allemaal opgeschrikt door 2 ernstige ongevallen op de Snitserdyk of te wel de N.354 bij Tsienzerbuorren. Een provinciale weg waar elke dag 10.000 voertuigen over heen rijden. Een zeer drukke en bochtige weg met een zeer hoog ongevalsrisico. Als wij de berichten mogen geloven dan gaat het elke week wel een keer mis op deze weg. Gelukkig gaat het college van Gedeputeerde op zeer korte termijn een aantal noodmaatregelen treffen, om de verkeersveiligheid te vergroten. Die noodmaatregelen lopen vooruit op plannen tot herinrichting.
Begin dit jaar, is door een provinciale werkgroep een eindadvies uitgebracht over de herinrichting van deze weg. Het bestaande tracé wordt hier en daar aangepast en veiliger gemaakt. De werkzaamheden vangen in 2018 aan.
Voorzitter: wij vragen ons af hoe robuust en toekomstbestendig deze oplossingen zijn voor de lange termijn. Voor de korte en midden-lange termijn zullen de maatregelen van het eindadvies getroffen moeten worden, maar als je in Friesland kijkt naar hoe op dit moment infrastructurele werken zijn en worden uitgevoerd, dan vragen wij ons af, of ook de Snitserdyk , op termijn grondiger en duurzamer moet worden aangepakt.
We noemen als voorbeelden in Friesland: de centrale-as of te wel de Waldwei, de weg Drachten-Donkerbroek-Appelscha of bijvoorbeeld de Noordwest tangent; dat is de verbinding tussen Marssum en Stiens. Wegen waar ongelijkvloerse kruisingen verdiept in worden aangelegd. Voorzitter..wij hebben de wijsheid niet in pacht,…. maar wij vragen het college de aanpak van de “Snitserdyk”, prominent op de bestuurlijke agenda te zetten met Gedeputeerde staten. Omdat het voor Súdwest-Fryslân en Sneek een zeer belangrijke verkeersweg is waar veiligheid voorop moet staan, vragen wij het college de gemeenteraad halfjaarlijks over de uitkomsten van het bestuurlijk overleg te informeren.
Tot zover de beleidsinhoudelijke thema’s; sociale woningbouw, externe inhuur en verkeersveiligheid.
Dan nu verder over de begroting 2017. Op dit moment loopt er nog een bezuinigingsronde en zijn er in deze begroting… concrete voorstellen opgenomen.
Het bezuinigingsvoorstel P1-01 gaat over leerlingenvervoer.
Er wordt voorgesteld een pilot te starten om het systeem op basis van taxivervoer af te schaffen. Het college boekt daarop al vast een bezuiniging in van € 45.000,=. De PvdA wil graag eerst de uitslag van de pilot weten, voordat we definitief besluiten dat wij akkoord gaan. Kan het college toezeggen, dat we voor de zomervakantie de uitkomsten van de pilot ontvangen?
Deze vraag geldt ook voor het voorstel P1-010. Daarin wordt voorgesteld een introductietarief van 2 euro per rit in te voeren bij het WMO-vervoer. Maar de maatschappelijke effecten van deze maatregel, moeten nog worden uitgezocht. Er zou dan 130.000 euro bezuinigd kunnen worden 2018. Ook hier willen we dus eerst de uitkomsten van het onderzoek zien.
Voorzitter, nu wensen wij mede namens het CDA en de FNP 3 amendementen in te dienen.
Er ligt een voorstel van het college om bij evenementen.. zoals de Sneekweek en het Heamiel de kosten van het zwerfvuil in de openbare ruimte te laten betalen door de organisatoren van deze evenementen. Naar onze mening betekent dat, dat er meer kosten en financiële druk komt bij de vele vrijwilligers van deze evenementen. Wij vinden deze evenementen vanuit promotie en toerisme van grote waarde. De evenementen dienen een breed maatschappelijk doel. Daarom vindt de PvdA, samen met de FNP en het CDA, dat we de organisatoren van deze evenementen moeten faciliteren en niet moeten belasten. We willen daarom de bezuiniging op evenementen van 10.000 euro schrappen.
Een 2e amendement gaat over de incasso op aan bedrijven verstrekte kredieten. Het voorstel is, dat door het verhogen van de incasso-activiteiten er structureel 50.000 euro kan worden bespaard. Het eerder aflossen van de schuld, kan echter niet leiden tot een structurele besparing vandaar dit amendement.
Verder zal de FNP mede namens de PvdA en het CDA een amendement indienen om de tariefsverhoging voor de sportaccommodaties niet door te voeren en ook een voorstel om m.b.t. sloopafval.
Voorzitter. Het niet doorvoeren van deze 4 bezuinigingsvoorstellen kost geld. Het is noodzaak om dan wel aan te geven hoe je dat gaat betalen. Welnu; Het college stelt voor de stelpost onderuitputting op kapitaallasten gefaseerd af te bouwen naar nul. Omdat er in de tijd altijd sprake zal zijn van onderuitputting rechtvaardigt dat naar onze mening, het opnemen van een andere financiële reeks…. en dat geeft dekkingsmogelijkheden voor deze genoemde 4 amendementen.
Voorzitter, ik kom tot een afronding.
Ik begon met de verassende verkiezingsuitslag in Amerika.
Dat geeft bij velen van ons gemengde gevoelens; ook bij mij. Maar voorzitter het is verstandig met beide benen op de grond te blijven staan en positief de toekomst tegemoet te zien.
Vandaag is het de dag van de mantelzorg. Op deze dag geven we extra aandacht aan iedereen die zorgt voor een naaste die extra steun en warmte nodig heeft. Als waardering ondersteunt onze gemeente mantelzorgers met een bijdrage van 75 euro. Dat is een mooi gebaar.
Laten we elkaar waarderen en respect voor elkaar tonen ook bij de landelijke en lokale verkiezingen volgend jaar!
Dank u.
Johan Feenstra Fractievoorzitter.
